Kobieta wybierająca książkę z biblioteczki.

Rozwój mowy

Autor:
Edyta Trębicka
4 czerwca, 2021

Mowa jest  dla  człowieka  jednym z podstawowych  narzędzi  porozumiewania się z otoczeniem. Nie sposób wprost przecenić jej roli. Człowiek  pozbawiony   możliwości  werbalnego  kontaktu z innymi,  ma trudności w samodzielnym funkcjonowaniu. 

Proces uczenia mowy a rozwój osobowości dziecka

Okres  intensywnego  rozwoju  mowy to jednocześnie czas, w którym kształtuje się osobowość człowieka. Jej rozwojowi  sprzyja kontakt z otoczeniem. Mowa umożliwia go i wzbogaca, mając tym samym ogromny wpływ na rozwój i kształtowanie się charakteru.

Etapy rozwoju mowy u dzieci

Nie każdy wie, że proces opanowania  języka rozpoczyna się już w życiu płodowym i postępuje niemal  przez całe  życie. W  chwili przyjścia na świat noworodek  jest już przygotowany  do  odbioru ludzkiej  mowy. W pierwszych  miesiącach wydaje  samorzutne  dźwięki  (głużenie). Półroczne dziecko zaczyna wypowiadać i  powtarzać  dźwięki świadomie (gaworzy).  Głużenie jest odruchem  bezwarunkowym;  to trening  narządów mowy, pojawiający się nawet u dzieci  głuchych. Gaworzenie  jest  odruchem  warunkowym,  wymagającym  słuchu.  Jest ono treningiem  artykulatorów,  ale  i  słuchu  mownego (fonematycznego).  Około 12 miesiąca  dziecko  rozumie już  około 10 słów.

Choć rozwój  mowy  uwarunkowany  jest biologicznie,  rozwój słownikowy  w  dużym  stopniu  zależy  od  środowiska.  Pewne koncepcje, m.in.  N.  Chomsky’ego,  dowodzą, iż  niemowlę  rodzi  się  z  tzw. uniwersalną  gramatyką  i  specyficznymi  mechanizmami uczenia  się języka.  To dlatego wszystkie dzieci  przechodzą przez  takie same etapy  w rozwoju  mowy. Spore  różnice  indywidualne dotyczą  głównie zasobu słów, który zależy  od  czynników  środowiskowych  stymulujących bądź nie  rozwój  mowy. 

Kiedy do logopedy lub neurologopedy?

Opóźniony  rozwój mowy jest sygnałem, że dziecko powinno trafić do specjalisty –  logopedy lub  neurologopedy. Potrafi on określić przyczynę opóźnienia (czasem  wymaga to przeprowadzenia dodatkowych badań)  i zaplanować  skuteczną terapię umożliwiającą dziecku  rozwijanie  sprawności  komunikacyjnej  na maksymalnym poziomie. Będzie ona różna, w zależności od  rodzaju zaburzenia.  Inaczej pracuje neurologopeda, gdy dziecięce problemy spowodowane są  małą  sprawnością  artykulatorów,  inaczej, gdy ich przyczyną jest upośledzenie umysłowe,  a jeszcze  inaczej,  gdy są one spowodowane ubytkiem  słuchu.

Do najczęstszych przyczyn opóźnionego rozwoju mowy  należą

  • opóźnienie  dojrzewania lub uszkodzenie układu nerwowego
  • mała sprawność  motoryczna  aparatu  mowy
  • upośledzenie słuchu
  • zaburzenia psychiczne i  emocjonalne
  • brak  właściwej  stymulacji
  • dwujęzyczność

Jeśli więc  kilkumiesięczne  niemowlę  nie  powtarza  ciągów sylab (gaworzenie),  dwulatek nie  rozumie  prostych  poleceń  i  nie  wypowiada  żadnych  słów,  a  trzylatek  nie  próbuje  budować  prostych  zdań, to należy  skontaktować się  ze specjalistą – logopedą lub neurologopedą.

Wychowanie dzieci może budzić wiele pytań związanych z rozwojem dzieci. Poznaj pytania rodziców przedszkolaków.

Czytaj również

Kontakt

Zdjęcie lokalizacji pracowni psychologicznej Ego na ulicy Murmańskiej

Praga Południe, Wawer, Wesoła, Rembertów, Ząbki, Gocław

Pracownia Psychologiczna Ego.
ul. Murmańska 6 lok. 5
04-203 Warszawa

Pracownia Psychologiczna Ego


NIP 952 135 35 62, REGON 017441219

Murmańska 6 lok. 5,
04-203 Warszawa
Nr konta: 54 1140 2004 0000 3802 7577 5722

Pracownia Psychologiczna Ego
Niepubliczna Poradnia
Psychologiczno-Pedagogiczna

NIP 952 135 35 62, REGON 384083617
ul. Murmańska 6 lok. 5,
04-203 Warszawa

Masz pytanie?
Skontaktuj się z nami

Pracujemy online

Grafika pokazująca kobietę przy telefonie i smartfonie
Logotypy komunikatorów internetowych

Naszym Klientom proponujemy również konsultacje i terapię online. Jeśli nie możesz spotkać się z nami w gabinecie, przeczytaj jak korzystać z konsultacji zdalnych i umów się na wizytę.